Kwakzalverijbestrijding: Sisyphusarbeid?
Op 6 juni 2009 opent Piet Borst de Alumnidag met een toespraak over kwakzalverijbestrijding. De toespraak is in de Aula (Oude Lutherse Kerk, Singel 411, Amsterdam).

Bijwonen is niet gratis (behalve voor UvA-medewerkers e.d.) maar deelnemers aan de alumnidag kunnen ook aan de lunch op een rondvaartboot deelnemen. Men moet zich hier opgeven, en wel voor 2 juni. De samenvatting van de voordracht van Piet Borst luidt:
NB. Een uitvoeriger samenvatting verscheen
op de dag van de lezing in Het Parool.
Kwakzalverij is van alle tijden. Niettemin kent ook deze sector innovatie. Naast de oosterse hocus-pocus (acupunctuur) en de westerse flauwekul (homeopathie) worden nu ook ogenschijnlijk sophisticated alternatieve behandelingen aangeboden. De aanbieders van de gevaarlijkste vormen daarvan zijn vaak medisch geschoold en hanteren de terminologie en aanpak van serieuze experimentele therapieën. Kanker wordt zogenaamd bestreden met dendritische cellen en hyperthermie, neurologische kwalen met somatische stamcellen. Iets onschuldiger zijn de welbespraakte aanbieders van de zogenaamde complementaire geneeskunde. Hun kwakzalverij blijft doorgaans beperkt tot relatief onschadelijke procedures als aromatherapie, hypnotherapie en manuele therapie. Wel claimen zij dat hun complementaire behandelmethoden evidence-based zijn: een contradictio in terminis.
Bestrijding van kwakzalverij is roeien tegen de stroom op, al zijn er de afgelopen jaren riemen bij gekomen. Het vermogen van de geneeskunde om vast te stellen of iets objectief werkt, is toegenomen en het medische tuchtrecht houdt daar steeds meer rekening mee. Ook de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Geneeskunde heeft vorig jaar de richtlijnen aanzienlijk aangescherpt. Piet Borst geeft een overzicht van het bonte palet van alternatieve behandelingen en van de toenemende bescherming van de patiënt tegen alternatief gepruts.
PIET BORST: geneeskunde, promotie 1961, groepsleider sectie moleculaire biologie, Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AvL); emeritus hoogleraar Klinische biochemie UvA en emeritus wetenschappelijk directeur NKI-AvL. Hij zit ook in de redactieraad van het Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij.
De lezing is van 10:30 tot 12:00 uur, vanaf tien uur is koffie en thee verkrijgbaar in de Tetterodebibliotheek.
Nieuwsbrief
De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.
Gerelateerde artikelen
Deugdelijk bewijs dat ‘healing touch’ iets doet, ontbreekt
artikelen - 06 oktober 2025Er is geen bewijs dat 'healing touch' (ook wel 'therapeutic touch' genoemd), het paradepaardje van het kwak-Van Praag Instituut in Utrecht, werkt, leert een artikel van een onderzoeker van het al even alternatieve Louis Bolk Instituut.
Lees meerVrije Universiteit krijgt Meester Kackadorisprijs 2025
artikelen - 03 oktober 2025Het College van Bestuur van de Vrije Universiteit Amsterdam krijgt de Meester Kackadorisprijs 2025 wegens het benoemen van chiropractor Sidney Rubinstein tot bijzonder hoogleraar. Chiropractie is kwakzalverij.
Lees meer1000 medewerkers Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid willen dat RFK jr aftreedt
artikelen - 25 september 2025Buitenlandrubriek met o.a.: 1000 medewerkers Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid willen dat RFK jr aftreedt / Fraudeurs gebruiken AI om dokters dubieuze producten aan te laten prijzen.
Lees meer