Chelatiebehandeling omvat het herhaald intraveneus toedienen van ethyleendiaminetetra-azijnzuur (EDTA; deze stof wordt met succes aangewend bij vergiftigingen met zware metalen) veelal in combinatie met sporenelementen, ijzerpreparaten en vitaminen. In talloze klinieken, zowel in Europa als in de USA, wordt deze behandeling toegepast, in het bijzonder bij patiënten met claudicatio intermittens ten gevolge van perifere atherosclerose (een ziektebeeld met een beperking van de loopafstand ten gevolge van zgn. aderverkalking, ook wel ' etalage benen' genoemd, red.).

Ernst heeft getracht inzicht te krijgen in de werkzaamheid van deze therapie door een meta-analyse uit te voeren. Hij speurde naar literatuur in MEDLINE en CISCOM (een gegevensbestand gespecialiseerd in alternatieve geneeswijzen). Hij betrok bij zijn onderzoek publicaties over gerandomiseerde, dubbelblinde, placebo-gecontroleerde onderzoekingen over de resultaten van intraveneuze chelatiebehandeling bij patiënten met claudicatio intermittens op basis van atherosclerose van de beenarteriën. Vier publicaties voldeden aan de primaire eisen. Het eerste onderzoek betrof slechts 10 patiënten, die naast steeds 1,5 g NaEDTA intraveneus (of placebo), vitamine C, B-complex, vit. B6 alsmede heparine en magnesiumsulfaat ontvingen. Na 10 behandelingen was de loopafstand in de EDTA-groep ten opzichte van de placebogroep aanmerkelijk langer. Echter, er was onduidelijkheid over de methode van analyse van de gegevens en andere methodologische aangelegenheden, die een adequate beoordeling van de resultaten in de weg stond. Zo werd o.a. niet vermeld hoe lang de patiënten na de behandeling gevolgd waren.

De drie andere onderzoekingen omvatten totaal 215 patiënten die, naast allerlei supplementen, in de loop van 5 tot 20 weken 20 maal 3 g Na-EDTA intraveneus of placebo kregen. De patiënten werden daarop 3 tot 6 maanden gevolgd. Met betrekking tot o.a. subjectieve en objectieve loopafstand, arm-enkelbloeddrukratio waren er tussen de behandelde en de placebopatiënten geen statistisch significante verschillen. In beide groepen werd een verbetering vastgesteld: het percentage verbeterde patiënten was resp. 60% vs. 59%. De uitkomsten van deze onderzoekingen geven aan dat bij claudicatio intermittens op basis van atherosclerose EDTA onwerkzaam is. De schrijvers wijzen op het opvallende placeboeffect. Voorts geven zij aan dat de behandeling aanleiding kan geven tot ernstige, potentieel fatale hypocalciaemieën, nierbeschadiging en hoge kosten.

 

Literatuur

Ernst, E. Chelation therapy for peripheral arterial occlusive disease. Circulation 1997;96:1031-3.

 

Dit artikel verscheen in Actieblad tegen de Kwakzalverij 109.1, februari 1998, p. 5.

 

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.