Kwakzalverij en bijgeloof in de sport

Kwakzalverij en bijgeloof in de sport
Nu Nederland weer wat bijgekomen is van de sportzomer 2012 met zowel het
EK voetbal als de Olympische Spelen, lijkt het meer dan opportuun om
eens een kritische blik te werpen op de andere manieren waarop sporters
hun prestaties trachten te verbeteren dan met training (en eventueel
doping).
Voor de talrijke trucs, geheime middeltjes, psychologische technieken, spirituele inspiratie, exotische rariteiten, haptonomen en masseurs c.q. fysiotherapeuten, die geblesseerde sportlieden sneller dan anderen weer klaarstomen voor hervatting van hun geliefde sport is de wetenschappelijke basis soms ver te zoeken. Op dit symposium zullen experts met een verschillende achtergrond hun licht over deze populaire, maar schijnbaar irrationele methoden laten schijnen.
 
 
Programma

13.30
uur – 14.00 uur. Uitreiking Meester Kackadorisprijs 2012

Voorafgaand aan het middagsymposium over kwakzalverij
en bijgeloof in de sport zal om 13.30 uur de winnaar van de Meester
Kackadorisprijs 2012 worden bekendgemaakt, eventueel gevolgd door een apologie
van de winnaar.

14.00
-14.30 uur. ‘Sportsupplementen? Weggegooid geld? Of zitten er juweeltjes
tussen?’

Dr. Stephan Peters, medisch biotechnoloog, thans
manager Kwaliteit en Kennis, Voedingscentrum Den Haag

14.30
– 15.00 uur. ‘Bijgeloof in de sport, een placebo effect?’

Dr. Michaéla C. Schippers, psycholoog en
wetenschappelijk medewerker Department of Decision and Information Sciences van
de Rotterdam School of Management (EUR)

15.00
– 15.30 uur. Theepauze

15.30
– 16.00 uur. ‘Moderne hulpmiddelen of boerenbedrog?’

Prof. dr. Peter Hollander, emeritus hoogleraar
Inspanningsfysiologie. Faculteit der Bewegingswetenschappen, Vrije
Universiteit Amsterdam

16.00
– 16.30 uur. ‘Omgaan met kwakzalverij in de praktijk: hoe topsporters worden
beïnvloed.’

Edwin Goedhart, sportarts, hoofd medische dienst voetbalvereniging
Vitesse, tot 1 juli 2012 clubarts en hoofd medische zaken en sportwetenschap
Ajax.

Borrel
na afloop van het symposium

 

Over de sprekers

Biotechnoloog en voedingsdeskundige Stephan Peters zal ons meedelen of er met een aangepaste voeding iets bereikt kan worden en zo ja hoe dan: veel eiwit of juist veel koolhydraten? Eiwitsupplementen bestaan er ook, sportdrankjes en natuurlijk talrijke vitaminepreparaten en anti-oxidanten: hebben zij wel enige toegevoegde waarde? Veel topsporters laten zich vorstelijk betalen voor het reclame maken voor deze middelen.

Michaéla Schippers is psycholoog en zal in haar presentatie ingaan op het ‘psychologisch placebo-effect’ van bijgeloof. Veel sporters hebben bijgelovige rituelen voor wedstrijden, zoals het dragen van een bepaald shirtje en het rijden van een vaste route naar het stadion. Vaak wordt er wat lacherig over gedaan door de pers. De vraag is of bijgeloof werkt om prestaties onder topsporters te verbeteren. Hiernaar is onderzoek verricht o.a. met Amerikaanse basketbal spelers. Er is ook onderzoek gedaan onder sporters uit eredivisieclubs zoals Ajax en PSV, waaruit o.a. bleek dat sporters met name hechten aan rituelen bij belangrijke wedstrijden waarvan de uitkomst onzeker is. Rituelen lijken dan een spanning regulerende functie te hebben, maar is dat werkelijk waar?

Peter Hollander is inspanningsfysioloog en maakte twee jaar geleden furore toen hij proefondervindelijk aantoonde dat de Power balance armband, die tijdens het WK Voetbal door veel Oranjespelers werd, gedragen geen enkel meetbaar effect had. Maar niet alleen evidente kwakzalverij zoals die armbandjes van Wesley Sneijder zijn populair. Denk maar eens aan de neuspleister, de balansbandjes en de kinesiotape. Minder bekende methoden zijn moderne meetapparatuur/technieken zoals de OmegaWave en de Whole Body Vibration(trilplaat). De vraag is van welke van deze hulpmiddelen of technieken het positieve effect is aangetoond. Is er een kosten/baten analyse mogelijk? Peter Hollander vertelt wat de wetenschap er over te zeggen heeft.

Sportarts Goedhart werkte als clubarts bij clubs als Ajax, AZ en later opnieuw Ajax. Uit onvrede met het beleid bij Ajax vertrok hij per 1 juli 2012 bij de Amsterdamse club en ging aan de slag bij Vitesse. Wat kan je als wetenschappelijk geschoold sportarts doen als een sporter vastbesloten is zich met kalfsbloed en hanenkamkraakbeen te laten behandelen door een ongrijpbare maar befaamde genezer in het buitenland? Of als de beste spelers van je team zich willen laten behandelen voor hun blessures met Servische paardenplacenta. ‘Het werkt niet maar het helpt soms wel.’ En waarop is de reputatie gebouwd van beroemde fysiotherapeuten, die topsporters na een blessure weer veel sneller dan anderen fit krijgen? De specifieke problematiek van het werken met geblesseerde topsporters en hun Umfeld van raadgevers kan het best toegelicht worden met voorbeelden uit de praktijk. Goedhart heeft dat alles van nabij meegemaakt en is ervaringsdeskundige bij uitstek. Ook hij zal vertellen welke interventies door wetenschappelijk onderzoek worden ondersteund.

 

Praktische informatie

Datum: zaterdag 6 oktober 2012.

Locatie: Felix Meritis, Keizersgracht 324, Amsterdam. 

Inschrijving: per e-mail via [email protected] o.v.v. symposium 6 oktober. Graag in de email uw naam, adres, e-mailadres en telefoonnummer vermelden. Indien u uw accreditatiepunten via GAIA wilt laten registreren ook graag uw BIG-registratienummer vermelden. Een deelnemerscertificaat is op aanvraag te verkrijgen.

Kosten: Leden van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) en zij die zich op het symposium als nieuw lid melden betalen €25,- (inclusief lunch na afloop van de jaarvergadering). Niet-leden betalen €70,-. Studenten/VtdK-leden betalen €5,- en studenten/niet-VtdK-leden betalen €20,-. De inschrijving is definitief als het verschuldigde bedrag op de rekening van de VtdK is binnengekomen: rekening nummer 32237 ten name van penningmeester VtdK te Sleeuwijk.

Accreditatie is aangevraagd voor alle specialismen.

Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij

Schrijf je in en ontvang het Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij (NTtdK).

Word lid east
Kwakzalverij