VPRO-podcast over geschiedenis van de kwakzalverij
In Het Spoor Terug, onderdeel van radioprogramma OVT, staat de geschiedenis van de kwakzalverij centraal.

Foto: Logo van OVT.
De redactie van de VPRO-rubriek Het Spoor Terug heeft voor de aflevering van 1 september het begin van de strijd tegen kwakzalvers als onderwerp genomen. De wekelijkste rubriek van een half uur is een vast onderdeel in het zondagochtendprogramma Onvoltooid Verleden Tijd over de vaderlandse geschiedenis (tussen 10:00 en 12:00) op NPO Radio 1 en is ook te horen als podcast.
Het laatste half uur van het programma is gewijd aan de rubriek Het Spoor Terug van programmamaker Katinka Baehr.Het onderscheid tussen kwakzalvers en echte artsen is heel lang niet scherp geweest, beschrijft ze. Halverwege de 19e eeuw is dit langzaam veranderd.
Staphorster Boertje
In 1881 werd De Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) opgericht door de broers Gerard en Vitus Bruinsma. Een van de mensen tegen wie de vereniging zich keerde was Theodorus Stegeman, beter bekend als ‘Het Staphorster Boertje’. Mensen uit het hele land kwamen naar hem toe om ’genezen’ te worden.
In de VPRO-documentaire zijn onder meer de achter-achterkleinzoon van het Staphorster Boertje te horen, Wim Coster; hij schreef een recent verschenen, kritiekloze biografie over zijn kruiden-kwakzalvende betovergrootvader.
De redactie van de VPRO sprak verder met historica Mieke van Baarsel die een boek schreef over de geschiedenis van het Leidse UMC. Baehr ging ook naar Haarlem voor een bezoek aan Cees Renckens, voormalig voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.
Gerelateerde artikelen
Omzet nutteloze voedingssupplementen groeit
artikelen - 16 mei 2025De verkoop van voedingssupplementen als collageen, resveratrol en berberine blijft groeien, mede door de gezondheidsclaims die allerlei influencers maken op sociale media. Maar voor die claims is geen wetenschappelijke onderbouwing te vinden.
Lees meerJongen of meisje: hoe kwakzalvers geld verdienen
artikelen - 08 mei 2025Volgens kwakzalvers van Gender Consult en Gender Balance kunnen zwangeren het geslacht van hun aanstaande kind helpen bepalen door hun dieet aan te passen, bijvoorbeeld door meer groenten te eten voor een meisje en meer vlees voor een jongen. Onbewezen, onzinnige claims.
Lees meerAmerikaanse markt voor consulten online helderzienden groeit flink door AI
artikelen - 24 april 2025Buitenlandrubriek met o.a.: Amerikaanse markt voor consulten online helderzienden groeit flink door AI / Utah haalt als eerste Amerikaanse staat Fluoride uit water.
Lees meer