VPRO-podcast over geschiedenis van de kwakzalverij
In Het Spoor Terug, onderdeel van radioprogramma OVT, staat de geschiedenis van de kwakzalverij centraal.

Foto: Logo van OVT.
De redactie van de VPRO-rubriek Het Spoor Terug heeft voor de aflevering van 1 september het begin van de strijd tegen kwakzalvers als onderwerp genomen. De wekelijkste rubriek van een half uur is een vast onderdeel in het zondagochtendprogramma Onvoltooid Verleden Tijd over de vaderlandse geschiedenis (tussen 10:00 en 12:00) op NPO Radio 1 en is ook te horen als podcast.
Het laatste half uur van het programma is gewijd aan de rubriek Het Spoor Terug van programmamaker Katinka Baehr.Het onderscheid tussen kwakzalvers en echte artsen is heel lang niet scherp geweest, beschrijft ze. Halverwege de 19e eeuw is dit langzaam veranderd.
Staphorster Boertje
In 1881 werd De Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) opgericht door de broers Gerard en Vitus Bruinsma. Een van de mensen tegen wie de vereniging zich keerde was Theodorus Stegeman, beter bekend als ‘Het Staphorster Boertje’. Mensen uit het hele land kwamen naar hem toe om ’genezen’ te worden.
In de VPRO-documentaire zijn onder meer de achter-achterkleinzoon van het Staphorster Boertje te horen, Wim Coster; hij schreef een recent verschenen, kritiekloze biografie over zijn kruiden-kwakzalvende betovergrootvader.
De redactie van de VPRO sprak verder met historica Mieke van Baarsel die een boek schreef over de geschiedenis van het Leidse UMC. Baehr ging ook naar Haarlem voor een bezoek aan Cees Renckens, voormalig voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.
Gerelateerde artikelen
Deugdelijk bewijs dat ‘healing touch’ iets doet, ontbreekt
artikelen - 06 oktober 2025Er is geen bewijs dat 'healing touch' (ook wel 'therapeutic touch' genoemd), het paradepaardje van het kwak-Van Praag Instituut in Utrecht, werkt, leert een artikel van een onderzoeker van het al even alternatieve Louis Bolk Instituut.
Lees meerVrije Universiteit krijgt Meester Kackadorisprijs 2025
artikelen - 03 oktober 2025Het College van Bestuur van de Vrije Universiteit Amsterdam krijgt de Meester Kackadorisprijs 2025 wegens het benoemen van chiropractor Sidney Rubinstein tot bijzonder hoogleraar. Chiropractie is kwakzalverij.
Lees meer1000 medewerkers Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid willen dat RFK jr aftreedt
artikelen - 25 september 2025Buitenlandrubriek met o.a.: 1000 medewerkers Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid willen dat RFK jr aftreedt / Fraudeurs gebruiken AI om dokters dubieuze producten aan te laten prijzen.
Lees meer