Encyclopedie: Abrams, Albert (1863-1924)

Abrams was tot ongeveer 1909 een respectabel arts en hoogleraar geneeskunde. Omstreeks 1910 kondigde hij aan dat elke ziekte zijn eigen trillingsgetal had, en dat dit kon worden vastgesteld door de buik van de patiënt te bekloppen. Hij combineerde dit vervolgens met een radio van eigen ontwerp, dynamizer of radioscope geheten. Dit was een machine om diagnoses te stellen. Een druppel bloed (later bleek ook een stukje handschrift voldoende) werd in het apparaat gelegd, vervolgens werd het toestel via een draad verbonden met het voorhoofd van een gezonde half ontklede jongeman die in schemerlicht naar het westen keek. Door het bekloppen van de buik van deze ‘reagent’ kon nu de diagnose gesteld worden die hoorde bij de druppel bloed. Het idee was dat de trillingen van het bloed via het ruggenmerg van de reagent werden gefilterd en verdeeld over verschillende delen van de buik. Zelfs kon dokter Abrams vaststellen of de zieke misschien leed aan *theosofie of (rooms-)katholicisme. Handschriften van bekende schrijvers uit vervlogen tijden onthulden dat ze allen leden aan syfilis. 

Een volgende uitvinding was de oscilloclast. Hiermee konden de kenmerkende trillingen van ziekten gekopieerd worden en vervolgens geneutraliseerd. Abrams had veel volgelingen, onder anderen de schrijver Upton Sinclair en Charlie Chaplin, en ontelbare chiropractors (*chiropraxie). 

Kritisch onderzoek naar de claims van Abrams kwam langzaam op gang, onder andere door Scientific American, maar Abrams stierf voor het onderzoek klaar was. Abrams had in korte tijd met zijn uitvindingen een vermogen van twee miljoen dollar opgebouwd, dat gebruikt werd om de National Health Federation op te richten, een machtige organisatie die nog steeds vele vormen van *kwakzalverij krachtig bevordert. 

Variaties op Abrams’ apparaten zijn de *Delawarr-machine, de toestellen van Ruth *Drown, en de emanometer van de Glasgowse homeopaat (*homeopathie) W.E. Boyd. Boyd werkte ook met menselijke reagenten, en ontdekte dat homeopathische middelen dezelfde reacties gaven als de ziekten die ze verondersteld werden te cureren. Vele varianten van *elektroacupunctuur zijn ook op Abrams terug te voeren.

Literatuur
Armstrong, D. en E.M., The great American medicine show. New York, 1991.
Gardner, M., Fads and fallacies in the name of science. 2de dr. New York, 1957.
Young, J.H., American health quackery. Princeton, 1992a.

Tussen Waarheid en Waanzin: een encyclopedie der pseudo-wetenschappen, door Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys (vierde herziene druk, De Geus, 2002)