UitgelichtHet boek “Met het oog op Kackadoris” van Cees Renckens is weer beschikbaar!

Koop hier het boek
Door: Broer Scholtens | Geplaatst: 19 mei 2015

Kwakzalver Maria Sickesz overleden

Maria (Mayta) Sickesz, de grondlegster van de “orthomanuele geneeskunde”, is op 21 april 2015 op 92-jarige leeftijd overleden. Ze is in haar woonplaats Den Haag op begraafplaats Oud Eik en Duinen begraven.

Arts Sickesz had een praktijk in Den Haag, die inmiddels is overgenomen door haar kinderen Lotus en Willem, beiden fysiotherapeut. 

In 2000 zette de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) Sickesz op de zevende plaats van haar lijst van twintig ‘Grootste Kwakzalvers van de 20ste eeuw’. De Haagse arts gebruikte haar manuele therapieën niet alleen voor nek-, schouder- en rugklachten maar gebruikte ze vooral bij psychiatrische ziektebeelden als autisme, schizofrenie en manisch-depressieve psychosen, die ze daarmee meende te kunnen genezen. 

Sickesz meende dat de vereniging onrechtmatig had gehandeld en eiste rectificatie op straffe van een dwangsom van tienduizend euro per overtreding. In 2013 oordeelde het gerechtshof in Den Haag dat de handelingen van Sickesz wel degelijk vallen in de categorie “kwakzalverij” en dat dit gerust gezegd mag worden. Ook handelingen van alternatieve genezers moeten getoetst worden aan de norm van evidenced based onderzoek (EBM), vond de Haagse rechter. De handelingen van Sickesz waren (zijn) dat niet. Ze heeft geen enkele wetenschappelijke publicatie over haar techniek op haar naam staan. 

Het Haagse hof bekrachtigde met deze principiële uitspraak een eerder vonnis (van 3 augustus 2005) van de rechtbank in Amsterdam en de VtdK hoefde definitief niet te rectificeren. Manueel-therapeut Maria Sickesz is niet in cassatie gegaan tegen de uitspraak van het Haagse gerechtshof. Het hof oordeelde in een al meer dan tien jaar lopende zaak die de manueel-therapeute Sickesz had aangespannen tegen de VtdK en haar toenmalige voorzitter Cees Renckens. De zaak werd tot in de Hoge Raad uitgevochten.  

In Nederland past naar schatting een zestigtal artsen de orthomanuele behandelwijze toe. Sickesz was een uiterst omstreden arts en lag niet alleen onder vuur van de VtdK. Ook haar eigen kring van artsen nam afstand van haar ideeën. Zo distantiëerde de vereniging NVOMG (Nederlandse Verenging van artsen voor OrthoManuele Geneeskunde) zich in 2009 van uitspraken van Sickesz. In een persbericht benadrukt het bestuur “dat de NVOMG zich nog steeds distantieert van de uitspraken van mevrouw Sickesz dat aandoeningen als depressie, schizofrenie of Alzheimer met orthomanuele behandeling te genezen zouden zijn.”

Columnist Bob Smalhout publiceerde op 9 mei een lovende zaterdagcolumn in De Telegraaf over de orthomoleculaire genezeres onder de kop “Mayta Sickesz, een eigenzinnige arts”. Hierin schrijft hij dat over het werk van Sickesz door vele vooraanstaande medici laatdunkend wordt (werd) geoordeeld. Hij legt de schuld daarvoor bij het “bedenkelijk optreden” van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Smalhout, die zelf door Sickesz voor rugpijn is behandeld (naar eigen zeggen, met succes), schrijft vervolgens: “Deze instanties eisten (de VtdK en de Maatschappij voor Geneeskunde (???, red.) een goed opgezet, gecontroleerd, dubbelblind prospectief onderzoek naar de activiteiten van dokter Sickesz. Zij werd door de medische autoriteiten tot ‘alternatieve arts’ verklaard. Dat is in het huidige medische circuit zo’n beetje het ergste wat je over een dokter mag zeggen.”

De VtdK is kritisch over de opvattingen van Smalhout. Zo heeft hij in het verleden kwakzalvers als chelatiearts Peter van der Schaar, genezeres Jomanda en ook Sickesz bejubeld. In 2006 schreef hij op verzoek van Maria Sickesz een getuigenis à decharge in de rechtszaak die ze had aangespannen tegen Renckens en de VtdK. Smalhout roemde daarin haar prestaties.

Auteur Broer Scholtens

Broer Scholtens

Broer Scholtens (1949) studeerde scheikunde aan de Universiteit Utrecht en promoveerde er op onderzoek naar batterijen. Hij werkte vier jaar bij het tijdschrift De Ingenieur en bijna dertig jaar als wetenschapsjournalist bij de Volkskrant. Hij schreef jarenlang over technologie, (wind)energie, gezondheid, voeding en consumentenproducten.

Gerelateerde artikelen

artikelen - 01 juli 2014

In zijn persbericht van 27 mei 2014 noemde Pluut de uitspraak van de Amsterdamse rechter nog een ‘belangrijke overwinning’. Hij legde in dat bericht grote nadruk op de ons opgelegde rectificaties, maar vindt deze bij nadere beschouwing – net als de VtdK – van ondergeschikt belang en kennelijk in het niet vallen vergeleken met het afwijzen van vrijwel al zijn overige eisen.

artikelen - 27 mei 2014

De Vereniging tegen de Kwakzalverij heeft in een kort geding aangespannen door de Haagse zakenman Pluut grotendeels gelijk gekregen.

artikelen - 21 december 2013

Ik heb het altijd als een van mijn grootste prestaties op het gebied van de kwakzalverijbestrijding beschouwd, de ontmaskering van een drietal nieuwe ‘charitatieve’ gezondheidsfondsen in 2000, maar hield aan die prestatie tegelijkertijd een bittere nasmaak over omdat ik er nooit achter was gekomen wie toch het meesterbrein achter deze trucendoos was.