Encyclopedie: Metoposcopie

Een op de *astrologie gebaseerde techniek waarbij men iemands karakter en levenslot vaststelde door de rimpels op zijn of haar voorhoofd te vergelijken met een stel denkbeeldige, horizontaal lopende ‘planeetlijnen’, voor elk der zeven ‘planeten’ een lijn.

Uitvinder was de beroemde astroloog, arts en wiskundige Geronimo Cardano (1501-1576), die hiertoe honderden voorhoofden in kaart bracht. Zijn boek hierover verscheen in 1648, en de Franse vertaling in 1658; eerder (1615 en 1637) hadden Samuel Fuchs en Ciro Spontini erover gepubliceerd. Eveneens in 1648 verscheen in Antwerpen een boek over dit onderwerp van Phillip Phinella, die een van Cardano afwijkend systeem hanteerde. Cardano’s boek is in 1990 nog in facsimile herdrukt.

Veel is er na 1648 niet meer van vernomen. Er is een onderzoek uit 1968: daarin bleken 400 patiënten met chronische zweren aan de twaalfvingerige darm vrijwel allemaal (87%) drie of meer verticale lijnen tussen de wenkbrauwen te hebben, terwijl dit kenmerk bij slechts 5% van de controlegroep aanwezig was. Of planeten een rol speelden is niet onderzocht.

Literatuur
Mould, R.F., More of Mould’s medical anecdotes. Bristol, 1989.
Seligmann, K., History of magic and the occult. Avenel, N.J. 1996.

Uit: Tussen Waarheid en Waanzin: een encyclopedie der pseudo-wetenschappen, door Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys (vierde herziene druk, De Geus, 2002).

Naschrift februari 2010
Het idee dat allerlei willekeurige structuren van het lichaam belangrijke informatie verstrekken of aangrijpingspunten voor therapie zijn, is wijdverbreid. *Handlijnkunde, *voetzoolreflexologie, *iriscopie en in wezen ook de acupunctuur zijn voorbeelden van dit geloof.